KEFİR

Kefir Kuzey Kafkasya kökenli probiyotik bir süt ürünüdür. Yüzlerce yıllık geçmişe sahip olan ve Kafkasyalıların sağlıklı ve uzun yaşamlarının sırrı, gençlik iksiri olduğu kabul edilen kefirin nasıl yapıldığı uzun süre gizli tutulmuştur. Kefir sütün mayalanması ile elde edilen tadı sodalı ayrana, kıvamı bozaya benzeyen fermente bir süt içeceğidir. Mayalanma sırasında oluşan karbonmonoksit sayesinde köpürme özelliği vardır. Diğer fermente süt ürünlerine göre daha farklı ve ferahlatıcıdır.

Kefir Mayası

Kefir mayası, beyazımtrak renkte, karnıbaharı andırır şekilde ve genellikle bezelye veya fındık büyüklüğünde tanelerden meydana gelmiştir.Tanelerin içinde  Torula mayaları, Sacharamyces sp., Streptococcus cremoris, Betabacterium sp. gibi mikroorganizmalar bulunur. Bunların faaliyeti sonucu süt asidi ve karbondioksit meydana gelir. İçerisinde bulunan mikroorganizmalardan bazıları süt şekerini parçalayarak süt asidi oluştururlar ve süt pıhtılaşır.Marketlerde hazır satılan kefirler de bakteri çeşitliliği çok daha azdır ticari üretimler maya  kullanılmadan yapıldığı için hem daha ucuz hemde daha çok yarar sağlayan maya  ile evde üretilmesi tavsiye olunur.Mayanın kalitesi çok önemlidir kaynağı belli olmayan mayalarının içinde zararlı bakteriler olabilir bu yüzden aktarlardan yada eş dosttan maya temini yerine üniversitede  üretilen içindeki bakterilerin analiz edilip onaylandığı üretimler tercih edilmelidir.

Çeşitli yayınlarda kefirin alerjik rahatsızlık,iştahsızlık, uykusuzluk, verem ve böbrek hastalıklarında, bronşit ve astımda, ekzema tedavisinde, kolon yumurtalık ve göğüs kanseri ,bağışıklık sisteminin kuvvetlendirilmesinde kullanıldığı belirtilmektedir.

Evde Kefir Nasıl Yapılır?

Evde kefir yapmak çok kolaydır. Yoğurt yapmaya benzer, süte yoğurt mayası konulursa yoğurt, kefir tanesi konulursa kefir olur.  Öncelikle güvenilir bir kaynaktan kefir tanesi bulmak gerekiyor. Kefir tanelerinin, yani mayanın kalitesi çok önemlidır. Mümkünse Ziraat Fakülteleri'nde üretilen içindeki bakterilerin analiz edilip onaylanmış mayalar tercih edilmelidir. Evde kaliteli bir maya ile yapılan kefirlerin bakteri çeşitliliği hazır alınan kefirlere göre daha fazladır.

Kefir Taneleri Nasıl Saklanır?

Süzgeçte kalan kefir taneleri klorsuz su ile yıkanır. Eğer hemen kefir yapılacaksa yıkamaya gerek yoktur. Saklanacak taneler su dolu temiz bir kavanoza konur ve buzdolabında 2-3 gün bekleyebilir. Taneleri 2-3 günde bir klorsuz su ile yıkayıp, su veya süt içinde saklamak gerekir. Bu işlem uygulanmazsa maya salyalaşır ve bozulmaya başlar. Saklama koşullarına dikkat edilirse kefir taneleri uzun yıllar dayanır. Diğer önemli nokta kefir tanelerinin metal ile temas etmemesidir. Metal yerine plastik süzgeç ve kaşık kullanılmalıdır.

Kefir hangi rahatsızlıklara iyi gelir?

Kalın bağırsak çeperinde kolonize plan probiyotiklerin antibakteriyel, antioksidan ve antiallerjenik özellikleri vardır. Bağırsak florasını düzenleyerek ve bağışıklık sistemini uyararak, hastalık yapan mikroorganizmaların o bölgeye yerleşip hastalığa ishal, kabızlık ve bazı kanser türlerine yol açmasını engeller. Kefir tazeyken içilirse bağırsakların iyi çalışmasına, 36-48 saat sonra içilirse kabıza neden olur. Hastalıkları önlemeye yardım eder ve besin alerjisi riskini azaltır.

Kefir, mide ve pankreas gibi organların salgılarını da artırmaktadır. Ayrıca kefir sinirsel rahatsızlıklar, iştahsızlık ve uykusuzluğa karşı etkili olduğu saptanmıştır. Yüksek tansiyon, bronşit ve safra kesesi rahatsızlıklarında da etkili olan kefirin karaciğer, böbrek fonksiyonları ve kan dolaşımı üzerinde de olumlu etkileri vardır.

Kefirin tok tutma özelliği vardır, diyet yapanlara önerilir. Ayrıca Ramazan’da sahurda içilen bir bardak kefir, kalsiyum ve protein ihtiyacını karşılar ve tok tutar.

FIRINDA SARIKANAT

Malzemeler:

1 kg sarıkanat

3 kuru soğan(1 soğan marina sosu için)

1 dilimlenmiş limon

Defne yaprağı
4-5 yemek kaşığı zeytinyağı
Karabiber

Tuz

YAPILIŞI:

İlk olarak sarıkanatlar temizlenir.

Limon ve soğan dilimleri ile zeytinyağı,karabiber ve tuz karıştırılır. Bu karışım  sarıkanatların her tarafına sürülür.Buzdolabında 1-2 saat dinlendirilir.

Sonra soğan halkaları yağlı kağıt serili fırın tepsisine yerleştirilir.

Üzerine sarıkanatlar dizilir.Her bir balığın karın kısmına defne yaprağı konur.

Halka halka kesilen limon dilimleri balıkların üzerine yerleştirilir.
Yağlı marina sosu üzerine gezdirilir.

200 derecede ısıtılmış fırında pişirilir.

Sıcak servis edilir.

KİREMİTTE SARIKANAT

1 kişi için:

Malzemeler:

1 adet sarıkanat(Çinekop’un büyüğü)

2 adet çeri domates

1 adet patates

2 adet soğan

3 yemek kaşığı sıvıyağ

2 dilim limon

Tuz

YAPILIŞI:

Temizlenmiş ve bol suyla yıkanmış sarıkanatın suyu süzülür.

Sarıkanat hafifçe yağlanmış güvece yerleştirilir.Defne yaprağı karın kısmına yerleştirilir.

Kabukları soyulmuş ve dilimlenmiş patates yerleştirilir.

İkiye kesilmiş soğan,limon ve domatesler balığın üzerine dizilir.

2 kaşık sıvıyağı üzerine gezdirilip, tuz serpilir. Önceden ısıtılmış 180 derece fırında pişirilir.

Sıcak servis yapılır.

ÇİÇEK EKMEK GİBİ ÇİÇEK POĞAÇA

Malzemeler:

1 su bardağı ılık su

1 su bardağı süt

1 çay bardağı sıvı yağ

1 yemek kaşığı şeker

1 tatlı kaşığı tuz

1 küçük paket kuru maya

1 paket kabartma tozu

1 yumurta beyazı

Alabildiği kadar un(4-5 bardak)

Üzeri için:

1 yumurta sarısı

Çörekotu,susam

YAPILIŞI:

Geniş bir kaba ılık süt, ılık su,şeker,tuz ve maya konarak karıştırılır.5-6 dakika mayalanması için bekletilir.

Sonra un, yumurtanın beyazı ve kabartma tozu katılarak yumuşak bir hamur yapılır.

Yaklaşık yarım saat hamurun mayalanması beklenir. Hamur mayalandıktan sonra gazı çıkması için tekrar yoğrulur. Hamur limon büyüklüğünde  7 eşit parçaya ayrılarak beze yapılır.

Çiçek şekli verilerek yağlı kağıt serili tepsiye yerleştirilir.

Tepside 20 dakika kadar daha mayalanması için bekletilir.

Üstüne yumurta sarısı sürülerek susam ve çörek otu serpilir.

200 derecede ısıtılmış fırına konur. Üzeri kızarana kadar yaklaşık yarım saat  pişirilir.

Ilınınca servis edilir. 

BALKABAKLI MUFFİN

Malzemeler:

2 su bardağı un

1 tatlı kaşığı kabartma tozu

1 su bardağı kabak püresi

1/3 su bardağı sıvıyağ

2 yumurta

1 çay kaşığı tarçın,

1 çay kaşığı zencefil tozu

2 adet öğütülmüş karanfil

1 su bardağına yakın tozşeker

1 tatlı kaşığı karbonat

tuz

arzuya göre yarım su bardağı iri kıyılmış ceviz içi

YAPILIŞI:

Un ve kabartma tozu bir kaba elenir.

Ayrı bir kapta yumurtalar, kabak püresi, yağ ve tozşekeri karıştırılır.

Karbonat ve tuz eklenerek  tekrar karıştırılır.

Son olarak elenmiş un ilave edilip  karıştırılır.

12 li muffin kalıplarına kağıt kaplar koyup hamur bu kaplara kaşık yardımıyla paylaştırılır.

Üzerlerine tarçınla tozşekeri karıştırıp serpiştirilir.

Isıtılmış 170C derece fırında kabarıp kızarana kadar pişirilir.

Kalıplardan çıkarıp ılınınca servis edilir.

PONÇİK

Ön maya için Malzemeler

1 su bardağı ılık süt

1 yemek kaşığı kuru maya

2,5 yemek kaşığı toz şeker

2 yemek kaşığı un

Ponçik için Malzemeler

Ön maya

4 yemek kaşığı sıvıyağ

1 yemek kaşığı margarin (eritilmiş)

1 adet yumurta

4 su bardağı un

Marmelat(içi için ve istenilen çeşit olabilir)

Pudra şekeri(üzerine serpmek için)

YAPILIŞI:

Ön maya için olan malzemeler karıştırılır ve üzeri örtülerek 10-15 dakika mayalandırılır.

Margarin eritilir.Sıvı yağ ile karıştırılır. 
Yumurta bir kasede çırpılır ve yağ yavaşça yumurtaya yedirilir.

4 su bardağı un, margarinli yumurta ve ön maya birleştirilip yoğurulur. Üzeri kapatılıp yaklaşık 1 saat mayalandırılır.

Sürenin sonunda hamur tekrar yoğurulup gazı alınır. Hamur iki eşit parçaya bölünür. Bir tanesi tezgahın üzerinde yuvarlak olacak şekilde açılır ve 8 eşit üçgen elde edilir.

Bir tane üçgen önünüze alınıp içerisine marmelat yerleştirilir.Kenarlardan kapatarak sarılır.

Tüm hamur bu şekilde hazırlanıp, yağlı kağıt serili tepsiye yerleştirilir.200 derecede önceden ısıtılmış fırında 15-20 dakika pişirilir.

Fırından çıkan ponçikler soğuduktan sonra üzerine pudra şekeri serpilerek servis edilir.

ÇİKOLATALI TRUFF

Malzemeler:

1 paket hazır çikolatalı kek

1 paket hazır krema (200ml)

40 gr sütlü çikolata

20 gr bitter çikolata

1çay bardağı dövülmüş fındık veya ceviz

Üzeri için:

Hindistan cevizi

Kıyılmış fındık,ceviz v.b

Renkli granül şekerler

Yapılışı:

Krema tencereye konup  kaynatılır.

Kaynadıktan sonra çikolatalar eklenir ve eriyene kadar karıştırılır.

Bu karışım  ılımaya bırakılır.

Hazır kek bir kapta ufalanır ve ılıyan krema bu ufalanmış kekin üzerine dökülür.

Fındık veya ceviz eklenerek  karışım yoğrulur.

Karışım sonra buzluğa konarak 1 saat bekletilir.Derin dondurucu varsa 15 dakika yeterlidir.

Sonra bu hamurdan ceviz büyüklüğünde koparıp elde yuvarlaklar yapılır.

İstenilen  malzemeye bulayarak dışı kaplanır.

Soğuk olarak servis edilir.

KIRMIZI PANCARLI BULGUR SALATASI

Malzemeler:

2 su bardağı iri bulgur

1,5 su bardağı pancar turşusu suyu

1 demet maydanoz

1 demet dereotu

2-3 taze soğan

1 kahve fincanı haşlanmış mısır

2-3 adet pancar turşusu

1 kahve fincanı zeytin yağı

1 limon

1-2 yemek kaşığı nar ekşisi

Tuz

YAPILIŞI:

Pancar suyu bir tencereye konarak kaynatılır.İçine yıkanmış bulgur konur.Bir taşım kaynadıktan sonra ocak kısılır.Bulgur kabarınca ocak kapatılarak demlenmesi sağlanır.

Yeşillikler temizlenerek yıkanır.Sap kısımları kesilip kalan kısımları ince ince doğranır.

Pancar turşuları küçük küpler şeklinde doğranır.Taze soğan ince ince doğranır.

Geniş bir kaba soğumuş bulgur ve üzerine doğranan sebzeler ve mısır  katılır.

Limon suyu tuz ve zeytin yağından oluşan sos  ile nar ekşisi dökülür.Tuz atılarak karıştırılır.

MAKARNA PENNE ARABİATA

Malzemeler:

1 Paket Penne (kalem) makarna

4-5 Adet olgun domates

3 Yemek kaşığı Zeytinyağı

2 Yemek kaşıgı sıvıyağ

1 adet orta boy kuru soğan

2-3 Diş sarımsak

7-8 adet taze  feslegen

2 Tatlı kaşığı Kırmızı pul biber

Rende parmesan peyniri yada Rende eski kaşar peyniri

Karabiber

Tuz

YAPILIŞI:

 Makarna haşlamak için tencereye su, 2 kaşık sıvıyağ ve tuz eklenerek kaynamaya bırakılır. Kaynayan makarna suyuna Penne (kalem) makarna ilave edilir. 15 Dakika haşlanan makarnanın suyu süzülür. Soğuk sudan  geçirilip hamurlaşması önlenir.

Soğan ve sarımsaklar ince ince doğranır. Domatesler rendelenir. Fesleğenler yıkanıp doğranır.

Büyükçe bir tavada zeytinyağı ile doğranmış soğanlar 5-6  dakika sotelenir. Doğramış sarımsaklar da ilave edilip kokusu çıkana kadar kavrurup, rende domatesler eklenir.

Domatesler suyunu çektiğinde, doğranmış fesleğenler, karabiber, pul biber ve tuz ilave edilir. 1-2 dakika özleştikten sonra makarna da eklenip karıştırılır.

Makarnalar tabaklara konarak üzerine rende parmesan veya eski kaşar peyniri  serpilerek servis edilir.

PANNA COTTA

Malzemeler:

2 kutu krema, 400 gr

6 yemek kaşığı toz şeker

2 tatlı kaşığı toz jelatin(sığır jelatini)

2 su  bardağı süt

1 paket vanilya

1 yemek kaşığı nişasta

Mevsim meyveleri

YAPILIŞI:

Sütün içine jelatin ve nişasta konarak karıştırılır .

Bir tencerenin içine kremanın tamamı boşaltılarak şeker  ilave edilir.Karıştırılarak  kısık ateşte kaynatılır.

Jelatin ve nişasta karıştırılmış süt yavaş yavaş ilave edilerek muhallebi gibi pişirilir.

Su ile ıslatılmış kalıplara dökülerek  buzdolabında 2-3 saat yada dondurucuda 15 dakika bekletilir.

Kalıbı ters çevirerek bir tabağa çıkartılır.İstenilen  meyvelerle servis edilir.

TRAMİSU

Malzemeler:

1 adet hazır pandispanya keki

muhallebi için:

2.5 su bardağı süt

3 yemek kaşığı toz şeker (tepeleme dolu)

3 yemek kaşığı un (tepeleme dolu)

1 adet yumurta

200 gram labne peyniri (1 paket)

ıslatmak için:

1/2 su bardağı sıcak su

3’ü bir arada hazır kahve

üzeri için:

kakao

YAPILIŞI:

Öncelikle muhallebi için şeker, un, süt ve yumurta çırpılarak ocakta kaynayıncaya kadar karıştırılarak pişirilir. Kaynadıktan sonra altı kapatılarak ılımaya bırakılır. 15dk kadar bekleyip ılındıktan sonra labne peyniri ilave edilip mikser ile pürüzsüz hale gelene kadar çırpılır.

Diğer taraftan sıcak su içinde hazır kahve çözdürülerek hazırlanır ve hafif soğuması beklenir.

Servis tabağına pandispanya kekinin bir katı yerleştirilerek kahvenin yarısı ile ıslatılır.

Üzerine kremanın yarısı ilave edilip kalan kahve ile üst kat da ıslatıldıktan sonra ikinci kat kapatılır.

Kalan krema da dökülerek pastanın üzeri ve kenarları güzelce kapatılır.

Son olarak pastanın üzerine süzgeç yardımı ile kakao serpilir. Buzdolabında birkaç saat dinlendirildikten sonra dilimlenerek servis edilir.

BALKABAKLI KEK

Malzemeler;

3 yumurta

1,5 su bardağı tozşeker

1 su bardağı balkabağı tatlısı püresi

1 su bardağı sıvıyağ

3 su bardağı elenmiş un(yaklaşık)

1 kabartma tozu

1 paket vanilya

Yarım su bardağı iri kıyılmış ceviz içi ve kuru üzüm

YAPILIŞI;

Yumurta ile tozşekeri kabarıp krema gibi olana kadar çırpılır.

Çırpmaya devam ederken sıvıyağı ilave edilir.

Balkabağı püresi eklenip karıştırılır.

Un,kabartma tozu ve vanilya karışımın üzerine eklenerek karıştırılır.

Ceviz içi ve kuru üzüm ilave edip karıştırılır.

Yağlanmış unlanmış kek kalıbına dökülerek 170C derece ısıtılmış fırında içi pişene kadar  pişirilir.

Ilınınca kalıbından çıkartılır.Soğuduğu zaman dilimlenerek servis edilir.

HAŞHAŞLI REVANİ

Malzemeler:

 4 yumurta

 1 su bardağı toz şeker

 1 su bardağı irmik

 1 su bardağı sıvıyağ

 1 su bardağı (siyah) haşhaş

 1 su bardağı un

 1 su bardağı süt

 1 paket kabartma tozu

 1 paket vanilya

Şerbeti için malzemeler:

 2,5 su bardağı su

 2 su bardağı toz şeker

Küçük bir limon dilimi

YAPILIŞI;

Şerbet malzemeleri tencereye konarak  kaynatılır. Şerbeti bir kenara soğumaya bırakılır.

Önce yumurta ve şekeri çırpılır.

Ardından diğer malzemeleri ekleyerek bir kek hamuru oluşturulur.

Yağlanmış tepsiye dökerek, 170-180 derece fırında pişirilir.

Kek tepsi içinde ılındığında, soğuk şerbeti üzerine gezdirilir.

Kek şerbeti iyice emince üzerine dondurma veya kaymak ile servis edilir.

NOT:Tatlının üzerine bol  krema veya krem şanti sürülerek de servis edilebilir.

GELİNCİK ŞERBETİ

Malzemeler:

500 Gr. Gelincik  çiçeği 
1 kilo toz şeker 
1 limon 
2 su bardağı su

YAPILIŞI;

Toplanan gelincik çiçeklerinin dış kısımları çıkarılır.Çiçekler yıkanır.

Sonra cam bir kavanozun içerisine kaynatılmış soğutulmuş su konur.Gelincikler eklenir.Kavanoz güneş gören bir yerde üç gün bekletilir.

Üç günün sonunda yapraklar bembeyaz olup tüm renklerini suya verdiklerinde gelincik çiçekleri alınır.

Şerbetine şeker ve limon suyu katıp buzdolabında beklettikten sonra servis edilir.

KURU DOMATES SOTE

Malzemeler;
5-6 kuru domates
2 yemek kaşığı zeytinyağı
Tuz,kekik,nane...
YAPILIŞI;

Kışın 5-6 kuru domates 1 bardak suda 5 dakika ıslatılır.

Sonra tencerede suyu yok olana kadar kaynatılır.

2 yemek kaşığı Zeytinyağ eklenerek bir iki çevrilir.

Tuz,kekik ve nane eklenerek kahvaltı da servis edilir.

KURU DOMATES

Malzemeler;

Domates

YAPILIŞI;

Yaz aylarında orta boy domatesler ortadan ikiye kesilir ve kurutulur.
Kış aylarında kuru fasulyede veya kahvaltılık sote olarak kullanılır.

KURU ERİK

Malzemeler;

Erik

YAPILIŞI;

Yaz aylarında istenilen erik türü bıçak ile kenarlarından çizilerek kurutulur.

Ben orak eriklerini(mürdüm) kuruttum.

Kışın suda kaynatıp hoşaf yaparak suyu içilir.Yada erik yahnisi yapılır...

DONDURUCUDA TAZE FASULYE

Malzemeler;

Taze fasulye

Su

YAPILIŞI;

Taze fasulyeler yıkanır ve ayıklanır.

Bir tencerede su kaynatılır.Fasulyeler içine atılır.Rengi dönene kadar 5 dakika kaynatılır.

Rengi korunması için kevgirle soğuk suya çıkarılır.

Süzgeçte suyu süzülür.Kağıt havlu ile kalan suyu alınır.

Buzdolabı poşetlerine istenilen miktarlarda konarak dondurucuya konur.

6 ay süresince kışın kullanılabilir.

ZEYTİNYAĞLI EKŞİLİ PIRASA

Malzemeler;

1 demet pırasa

1 havuç

2 kuru soğan

3 diş sarımsak

1 tatlı kaşığı şeker

1 kahve kaşığı zeytinyağı

1 yemek kaşığı domates püresi

1 limon

4-5 dal maydanoz

2 yemek kaşığı bulgur

Tuz

Su

YAPILIŞI;

Pırasa temizlenip 5 cm uzunluğunda parçalara kesilir.Kesilen parçalar uzunlamasına önce ikiye sonra yan yatırılarak ince şeritler halinde(Jülyen) doğranır.

Havuç ta pırasa gibi ince şeritler halinde doğranır.

Bir tencerede kaynamış suda pırasa ve havuçlar 1-2 dakika haşlanır.

Soğanlar ve sarımsak piyaz doğranır.

Başka bir tencerede soğan ve sarımsaklar zeytinyağında pembeleştirilir.

Üzerine pırasa ve havuçlar eklenir.Şeker,tuz atılır.İri parçalanmış maydanoz ile 1yemek kaşığı domates püresi eklenir.Üzerine çıkacak kadar su ilave edilerek pişirilir.

Suyu azalmaya başlayınca bulgur ve sıkılmış limon suyu eklenir.10 dakika daha pişirilerek altı kapatılır.

Ilık veya soğuk servis edilir.

MİLFÖYLÜ ELMALI GÜL TATLISI

Malzemeler;

1 paket  milföy hamuru

3 tane orta boy kırmızı elma

Yarım limon suyu

Toz şeker

Tarçın

Ceviz(ufalanmış)

Pudra şekeri

Su

YAPILIŞI;

Buzluktan çıkarılıp, oda sıcaklığında bir süre beklemiş olan milföyler merdaneyle biraz açılarak dikdörtgen hale getirilir.

Elmalar ikiye kesilir ve kabuğu soyulmadan ince ince doğranır.

Tencereye koyup üzerine limon suyu ve elmaları örtecek kadar sıcak su konulur.

Ocağa koyarak 2-3 dakika kaynatılır.

Yavaşça süzüp, kağıt mutfak havlusuna alınır.

Bıçak yardımıyla açılan milföyler uzunlamasına ikiye kesilir.

Üzerine birer yemek kaşığı kadar toz şeker ve ceviz çok az da tarçın serpilir.

Elma dilimleri kabukları dışarı gelecek şekilde yan yana  dizilir.

Elmaların üzerine hamurun yarısı kapatılır.

Yavaşça çok sıkmadan sarılır.

Yağlı kağıt serili yada yağlanmış muffin kalıplarına konur.

Önceden ısınmış 180 derecelik fırında yaklaşık 30-35 dakika pişirilir.

Soğuyunca üzerine pudra şekeri serpilerek servis yapılabilir.